Lợi thế của ngành đường sắt tốc độ cao nằm ở nhu cầu nhân lực lớn, tính chuyên sâu cao và vai trò chiến lược trong phát triển giao thông, đáp ứng nhu cầu vận tải dài hạn.
Trong bối cảnh hạ tầng giao thông Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, việc lựa chọn ngành học không chỉ dựa trên sở thích mà còn cần xét đến triển vọng dài hạn và nhu cầu xã hội. Trong số các lĩnh vực kỹ thuật, Xây dựng Đường sắt Tốc độ Cao đang nổi lên như một lựa chọn chiến lược, sở hữu nhiều lợi thế vượt trội so với các ngành xây dựng truyền thống. Vậy, chọn ngành xây dựng đường sắt tốc độ cao mang lại những lợi thế gì?
Khác với nhiều ngành xây dựng dân dụng hoặc công nghiệp mang tính phân tán, Xây dựng Đường sắt Tốc độ Cao gắn liền với các dự án hạ tầng trọng điểm cấp quốc gia và liên vùng. Đường sắt tốc độ cao không chỉ là công trình kỹ thuật mà còn là trụ cột của hệ thống giao thông hiện đại, góp phần kết nối các trung tâm kinh tế lớn, thúc đẩy phát triển vùng và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Chính vai trò chiến lược này đã tạo nên lợi thế của ngành đường sắt tốc độ cao và đường sắt đô thị so với nhiều lĩnh vực xây dựng khác vốn phụ thuộc nhiều vào chu kỳ thị trường bất động sản.
Một trong những điểm khác biệt lớn nhất của ngành là nhu cầu nhân lực ổn định trong dài hạn. Theo các định hướng phát triển giao thông, từ nay đến năm 2050, nhu cầu vận tải bằng đường sắt tốc độ cao sẽ tăng mạnh nhằm giảm tải cho đường bộ và hàng không.
Điều này kéo theo nhu cầu lớn về:
Kỹ sư thiết kế, thi công đường sắt
Kỹ sư cầu – hầm, nền móng
Kỹ sư hệ thống đường ray và công trình phụ trợ
Chuyên gia quản lý, giám sát dự án
So với các ngành xây dựng khác dễ bị ảnh hưởng bởi biến động kinh tế, ngành đường sắt tốc độ cao có tính bền vững và ổn định cao hơn.
Xây dựng Đường sắt Tốc độ Cao là lĩnh vực đòi hỏi kiến thức chuyên sâu, tích hợp nhiều mảng kỹ thuật như cơ học đất, kết cấu, công nghệ vật liệu, an toàn chạy tàu và tiêu chuẩn quốc tế. Chính vì yêu cầu cao này, số lượng nhân lực được đào tạo bài bản hiện nay chưa nhiều.
Đây là lợi thế của ngành đường sắt tốc độ cao khi sinh viên tốt nghiệp không phải cạnh tranh quá rộng như các ngành xây dựng dân dụng phổ biến, mà tập trung vào thị trường lao động chuyên biệt, chất lượng cao.
Khác với nhiều công trình xây dựng thông thường, các dự án đường sắt tốc độ cao thường áp dụng:
Công nghệ thi công hiện đại
Tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế
Quy trình quản lý dự án tiên tiến
Sinh viên và kỹ sư trong lĩnh vực này có cơ hội tiếp cận công nghệ mới, tham gia các dự án hợp tác quốc tế và làm việc trong môi trường chuyên nghiệp. Đây là lợi thế rõ rệt so với nhiều ngành xây dựng khác vốn thiên về kinh nghiệm truyền thống.
Nhờ tính chuyên môn cao và quy mô dự án lớn, kỹ sư ngành đường sắt tốc độ cao thường có:
Mức thu nhập cạnh tranh
Cơ hội thăng tiến rõ ràng
Khả năng tham gia các dự án trong và ngoài nước
Trong dài hạn, khi mạng lưới đường sắt tốc độ cao được hình thành, đội ngũ kỹ sư giàu kinh nghiệm sẽ trở thành lực lượng nòng cốt, giữ vai trò quản lý, tư vấn và chuyển giao công nghệ.
Để theo học hiệu quả lĩnh vực này, sinh viên cần được đào tạo bài bản, gắn với thực tiễn ngành giao thông. Các chương trình đào tạo Xây dựng Đường sắt Tốc độ Cao tại những cơ sở chuyên sâu như Trường Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM giúp sinh viên:
Nắm vững kiến thức nền tảng và chuyên ngành
Tiếp cận định hướng phát triển hạ tầng quốc gia
Có lợi thế khi tham gia thị trường lao động sau tốt nghiệp
Nếu so với xây dựng dân dụng, xây dựng công nghiệp hay hạ tầng đô thị, ngành đường sắt tốc độ cao có những điểm khác biệt rõ rệt:
Ít phụ thuộc vào chu kỳ bất động sản
Nhu cầu nhân lực mang tính dài hạn
Mức độ chuyên môn hóa cao
Gắn với chiến lược phát triển quốc gia
Đây chính là những yếu tố tạo nên lợi thế của ngành đường sắt tốc độ cao trong bức tranh tổng thể của các ngành xây dựng hiện nay.
Trong bối cảnh Việt Nam hướng tới phát triển hệ thống giao thông hiện đại và bền vững, việc lựa chọn Xây dựng Đường sắt Tốc độ Cao mang lại nhiều lợi thế vượt trội so với các ngành xây dựng khác. Từ nhu cầu nhân lực ổn định, tính chuyên sâu cao đến cơ hội tiếp cận công nghệ hiện đại, ngành học này mở ra triển vọng nghề nghiệp dài hạn cho sinh viên kỹ thuật.
Đối với những bạn trẻ yêu thích lĩnh vực xây dựng, mong muốn gắn bó với các dự án quy mô lớn và có tầm nhìn lâu dài, ngành xây dựng đường sắt tốc độ cao là một lựa chọn đáng cân nhắc trong giai đoạn hiện nay.