Vai trò ngành đường sắt tốc độ cao trong mạng lưới giao thông hiện đại
hoanghai•11/12/2025 - 14:19
Vai trò ngành đường sắt tốc độ cao ngày càng quan trọng trong mạng lưới giao thông hiện đại, góp phần phát triển kinh tế, đô thị bền vững và nâng cao năng lực kết nối quốc gia.
Ngành đường sắt tốc độ cao có vai trò quan trọng trong mạng lưới giao thông hiện đại
Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, nhu cầu di chuyển ngày càng lớn và yêu cầu phát triển giao thông bền vững, ngành đường sắt tốc độ cao đang trở thành một trong những trụ cột quan trọng của hệ thống hạ tầng giao thông hiện đại. Không chỉ giúp giải bài toán quá tải giao thông đường bộ và hàng không, đường sắt tốc độ cao còn đóng vai trò chiến lược trong phát triển kinh tế – xã hội, bảo vệ môi trường và hội nhập quốc tế.
1. Ngành đường sắt tốc độ cao – xu hướng tất yếu của giao thông hiện đại
Trên thế giới, nhiều quốc gia phát triển như Nhật Bản, Pháp, Đức, Trung Quốc, Hàn Quốc… đã coi đường sắt tốc độ cao là xương sống của hệ thống giao thông quốc gia. Với vận tốc khai thác từ 250–350 km/h, loại hình giao thông này giúp rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển giữa các đô thị lớn, tạo ra mạng lưới kết nối liên vùng hiệu quả.
Tại Việt Nam, trước áp lực gia tăng dân số, mật độ phương tiện cá nhân cao và tình trạng quá tải hạ tầng, việc đầu tư và phát triển Xây dựng Đường sắt Tốc độ Cao được xem là bước đi chiến lược, phù hợp với định hướng phát triển giao thông bền vững và hiện đại hóa đất nước.
2. Vai trò ngành đường sắt tốc độ cao trong kết nối không gian kinh tế
Một trong những vai trò ngành đường sắt tốc độ cao nổi bật nhất chính là khả năng kết nối các trung tâm kinh tế, đô thị và vùng động lực tăng trưởng.
Nhờ tốc độ cao và tính ổn định, đường sắt tốc độ cao giúp:
Rút ngắn khoảng cách địa lý giữa các vùng miền
Thúc đẩy giao thương, logistics và dịch vụ
Tạo điều kiện phát triển các đô thị vệ tinh
Phân bố lại dân cư và lao động hợp lý hơn
Việc hình thành các tuyến đường sắt tốc độ cao không chỉ là xây dựng một tuyến giao thông, mà còn tạo ra hành lang phát triển kinh tế – xã hội dọc tuyến, đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng GDP quốc gia.
3. Giải pháp giao thông bền vững và thân thiện môi trường
So với đường bộ và hàng không, đường sắt tốc độ cao có mức phát thải khí nhà kính thấp hơn đáng kể, sử dụng năng lượng hiệu quả và ít gây ô nhiễm môi trường. Đây là yếu tố then chốt trong bối cảnh các quốc gia đang hướng tới mục tiêu phát triển xanh và giảm phát thải carbon.
4. Thúc đẩy đổi mới công nghệ và nâng cao trình độ nhân lực
Ngành đường sắt tốc độ cao là lĩnh vực tích hợp nhiều công nghệ tiên tiến như:
Kỹ thuật xây dựng hạ tầng đường ray
Công nghệ cầu – hầm hiện đại
Hệ thống điều khiển, tín hiệu, tự động hóa
Công nghệ vật liệu và an toàn khai thác
Chính điều này đã tạo ra nhu cầu lớn về nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là các kỹ sư được đào tạo bài bản trong lĩnh vực Xây dựng Đường sắt Tốc độ Cao.
Các cơ sở đào tạo chuyên ngành, trong đó có Trường Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM, đang từng bước cập nhật chương trình đào tạo, giúp sinh viên tiếp cận kiến thức, công nghệ và tiêu chuẩn quốc tế, đáp ứng nhu cầu nhân lực cho các dự án trọng điểm trong tương lai.
Đường sắt tốc độ cao là giải pháp giao thông bền vững và thân thiện môi trường
5. Vai trò chiến lược trong hội nhập quốc tế
Trong thời kỳ hội nhập sâu rộng, giao thông không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn là cầu nối khu vực và quốc tế. Đường sắt tốc độ cao góp phần:
Kết nối các hành lang kinh tế khu vực
Tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia
Thu hút đầu tư nước ngoài
Thúc đẩy chuyển giao công nghệ
Việc phát triển ngành này giúp Việt Nam từng bước tiệm cận trình độ hạ tầng của các quốc gia phát triển, khẳng định vị thế trên bản đồ giao thông khu vực.
6. Cơ hội nghề nghiệp rộng mở cho sinh viên ngành đường sắt
Sự phát triển của ngành kéo theo nhu cầu lớn về nhân lực ở nhiều vị trí như:
Kỹ sư thiết kế, thi công đường sắt
Kỹ sư cầu hầm, nền móng
Kỹ sư vận hành và bảo trì hệ thống
Chuyên gia quản lý dự án giao thông
Nghiên cứu, tư vấn và chuyển giao công nghệ
Sinh viên theo học Xây dựng Đường sắt Tốc độ Cao có lợi thế lớn khi tham gia các dự án quy mô quốc gia, khu vực và quốc tế, với mức thu nhập và triển vọng nghề nghiệp hấp dẫn.
Có thể khẳng định rằng, vai trò ngành đường sắt tốc độ cao trong mạng lưới giao thông hiện đại không chỉ dừng lại ở việc vận chuyển hành khách, mà còn là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế, đổi mới công nghệ, bảo vệ môi trường và hội nhập quốc tế.
Trong tương lai, cùng với các chiến lược đầu tư hạ tầng quy mô lớn, Xây dựng Đường sắt Tốc độ Cao sẽ tiếp tục là lĩnh vực then chốt, mở ra nhiều cơ hội học tập và nghề nghiệp cho thế hệ kỹ sư giao thông trẻ, góp phần xây dựng hệ thống giao thông hiện đại, bền vững cho Việt Nam.
Hiện nay Nhà trường đang tuyển sinh Đại học Xây dựng đường sắt tốc độ cao nhiều đợt trong năm. Thí sinh muốn đăng ký có thể liên hệ:
